Bir
Sağlık Kuruluşuna, Sağlık Hizmeti Almak İçin Başvurduğunuzda;
SORUMLULUKLARINIZ
Son
dönemde hasta haklarının yanında bir de “Hasta Sorumluluğu” kavramı ortaya
çıkmıştır. Henüz bu kavramın, içeriği ve kapsamı ortaya konmamıştır. Ancak
genel olarak, hastanın bir sağlık kuruluşuna başvurmadan ve başvurduktan
sonraki süreçte yerine getirmesi gereken ödev ve yükümlülüklerdir diye tarif
edilebilir. Hastanın sorumluluklarını boyutlandırmamız mümkündür. Kısaca
maddeler halinde sıralayabiliriz:
Genel
Sorumluluklar
1.1.Kişiler
kendi sağlığına dikkat etmek için elinden geleni yapmalı ve sağlıklı bir yaşam
için verilen tavsiyelere uymalıdır.
1.2.Kişi
uygunsa kan verebilir ya da organ bağışında bulunabilir.
1.3.Basit
durumlarda kişiler kendi bakımlarını yapmalıdır.
Sosyal
Güvenlik Durumu
2.1.Hasta;
sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel bilgilerindeki değişiklikleri zamanında
bildirmek durumundadır.
2.2.Hasta;
sağlık karnesinin (Bağ-Kur, Yeşil Kart gibi) vizesini zamanında yaptırmak
zorundadır.
Sağlık
Çalışanlarını Bilgilendirme
3.1.Hasta;
yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi
görüp görmediğini, eğer varsa halen kullandığı ilaçları ve tüm sağlığıyla
ilgili bilgileri tam, eksiksiz vermelidir.
Hastane
Kurallarına Uyma
4.1.Hasta;
başvurduğu sağlık kuruluşunun kural ve uygulamalarına uymalıdır.
4.1.Hasta
sağlık Bakanlığı ve diğer sosyal güvenlik kurumlarınca belirlenen sevk
zincirine uymalıdır .
4.2.Hastanın;
tedavi, bakım ve rehabilitasyon sürecince sağlık çalışanları ile işbirliği
içinde olması beklenir.
4.3.Hasta;
randevulu hizmet veren bir sağlık tesisinden yararlanıyorsa randevunun tarih ve
saatine uyması ve değişiklikleri ilgili yere bildirmesi gerekir.
4.4.Hasta;
hastane personelinin, diğer hastaların ve ziyaretçilerin haklarına saygı
göstermelidir.
4.5.Hasta;
hastane malzemelerine verdiği zararları karşılamak zorundadır.
Tedavisi
İle İlgili Önerilere Uyma
5.1.Hasta;
tedavisi ve ilaçlarla ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemeli ve anlayamadığı
yerleri sormalıdır.
5.2.Hastanın;
tedavisiyle ilgili önerilere uyum sağlayamama durumu söz konusu ise bunu sağlık
çalışanına bildirmesi gerekir.
5.3.Hasta
sağlık bakım ve taburculuk sonrası bakım planını beklendiği gibi doğru anlayıp
anlamadığını belirtmesi gerekir.
5.4.Hasta;
uygulanacak tedaviyi reddetmesi veya önerilere uymamasından dolayı doğacak
sonuçlardan kendisi sorumludur.
HAKLARINIZ (Hasta Hakları Yönetmeliği resmi gazete tar.01.08.1998/resmi gazete:23420)
İnsan,
sadece insan olmasından dolayı doğuştan bazı hakları kazanarak dünyaya adımını
atmaktadır. Hak kavramı evrensel bir kavramdır. Kısaca hak; ‘hukuk kurallarının
kişilere tanıdığı yetki’ olarak tanımlanabilir.
İnsan
hakları ilk kez 1215 yılında İngiltere’de tanınmıştır. Resmi olarak 18. yüzyıl
sonlarında Amerikan Haklar Bildirgesi ve 1789 Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları
Evrensel Bildirgesi yayımlanmıştır. Birleşmiş Milletlerin kurulmasıyla insan
hakları evrensel hale geldi. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi yayınlandı.
Buna göre; herkesin özgür, onurlu, hakları bakımından eşit oldukları
belirtilmektedir.
İnsan
haklarını kısaca; tüm insanların her açıdan doğuştan eşit ve özgür olması diye
tarif etmek mümkündür. Söz konusu bu özgürlük, başkalarının haklarına saygılı
olmak ve bu hakları çiğnememe zorunluluğu ile dengelenmiştir. Çeşitli insan
hakları bulunmaktadır. Hasta hakları da temel insan haklarından birisidir.
1)
Hizmetten genel olarak faydalanma:
Adalet
ve Hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlık hizmetlerinden faydalanma. Irk, dil,
din ve mezhep, cinsiyet, felsefi inanç, ekonomik ve sosyal durumları dikkate
alınmadan hizmet alma hakkı vardır.
2)
Bilgilendirme ve bilgi isteme:
Her
türlü sağlık hizmetinin ve imkanının neler olduğunu öğrenmeye ve sağlık durumu
ile ilgili her türlü bilgiyi sözlü veya yazılı isteme hakkı vardır.
3)
Sağlık kuruluşunu ve personelini, seçme ve değiştirme:
Sağlık
kuruluşunu seçmeye, değiştirmeye ve seçtiği sağlık tesisinde verilen sağlık
hizmetlerinden faydalanmaya, sağlık hizmeti verecek vermekte olan tabiplerin ve
diğer sağlık çalışanlarının kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye seçme
ve değiştirmeye hakkı vardır.
4)
Mahremiyet:
Gizliliğe
uygun bir ortamda her türlü sağlık hizmeti almaya hakları vardır.
5)
Reddetme, durdurma ve rıza:
Tedaviyi
reddetmeye, durdurulmasını istemeye, tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına
ve rıza çerçevesinde hizmetten faydalanmaya hakkı vardır.
6)
Güvenlik :
Sağlık
hizmetini güvenli bir ortamda almaya,hakkı vardır.
7)
Dini vecibeleri yerine getirebilme :
Sağlık
tesisinin imkanları ölçüsünde ve idarece alınan tedbirler çerçevesinde, dini
vecibelerini yerine getirmeye hakkı vardır.
8)
İnsani değerlere saygı gösterilmesi, saygınlık görme ve rahatlık:
Saygı,
itina ve ihtimam gösterilerek, güler yüzlü, nazik, şefkatli bir ortamda, her
türlü hijyenik şartlar sağlanmış gürültülü ve rahatsız edici bütün etkenler
giderilmiş bir sağlık hizmeti almaya hakkı vardır.
9)
Ziyaret ve refakatçi bulundurma:
Sağlık
tesislerince belirlenen usül ve esaslar çerçevesinde ziyaretçi kabul etmeye ve
mevzuatın ve sağlık tesisinin imkanları ölçüsünde ve hekimin uygun görmesi
halinde refakatçi bulundurmaya hakkı vardır
10)
Müracaat, şikayet ve dava hakkı:
Haklarının
ihlali halinde, mevzuat çerçevesinde her türlü başvuru, şikayet ve dava hakkını
kullanmaya hakkı vardır.